Zespół Katolickich Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Katowicach prowadzony przez Stowarzyszenie Rodzin Katolickich Archidiecezji Katowickiej obejmowało trzy szkoły: Katolickie Liceum Ogólnokształcące, które istnieje już od 1991 roku oraz I Katolickie Gimnazjum, które rozpoczęło działalność od 1999 do 2015 roku oraz Katolicką Szkołę Podstawową działającą w latach 2015-2023.

Wspólnota Katolickiego Liceum kształtowała się w okresie intensywnych przemian ustrojowych i gospodarczych. Wśród pomysłodawców utworzenia liceum znalazły się takie osoby jak: Jadwiga Pyszkowska, Teresa Snopkowska-Malicka, Barbara i Antoni Salamon i Andrzej Piwoński. W lutym 1991 roku osoby te złożyły wizytę w katowickim kuratorium, podjęły starania o pozyskanie lokalu, w którym mogłaby się odbywać nauka, opracowały Statut Szkoły i inne dokumenty. Poprosiły o zgodę na utworzenie szkoły katolickiej Ordynariusza Diecezji Katowickiej ks. Biskupa Damiana Zimonia. W marcu 1991 roku Stowarzyszenie Rodzin Katolickich zwróciło się z prośbą do Ministerstwa Edukacji Narodowej o wyrażenie zgody na otwarcie Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego. 12 kwietnia ministerstwo wydało pozwolenie na prowadzenie szkoły przez Stowarzyszenie Rodzin Katolickich. Nadzór nad działalnością placówki został powierzony Kuratorowi Oświaty i Wychowania w Katowicach, który na mocy rejestracji liceum z dnia 30 kwietnia wydał zezwolenie na rozpoczęcie pracy edukacyjnej.

Katolickie Liceum Ogólnokształcące rozpoczęło swoją działalność z dniem 1 września 1991 roku w Domu Katechetycznym Parafii pw. Opatrzności Bożej w Katowicach przy ul. 1 Maja 52. Wspólnota uczniów, nauczycieli i rodziców uczestniczyła w uroczystej Mszy św., której przewodniczył Ks. Biskup Gerard Bernacki, a słowa pełne życzliwości skierował ówczesny proboszcz parafii – Ks. Eugeniusz Breitkopf.

W liceum realizowany był program Ojców Pijarów z Krakowa, a część przedmiotów posiadała własne programy autorskie. Nad pracą dydaktyczną oraz tworzeniem szkolnych więzi opartych na ewangelicznych wartościach, wzajemnym zrozumieniu i przyjaźni czuwała pani dyrektor Barbara Salamon. Od pierwszych lat istnienia szkoły organizowane były obozy formacyjno – integracyjne dla uczniów klas I prowadzone przez Państwa Teresę i Eugeniusza Malickich.

W 1991 roku Katolickie Liceum Ogólnokształcące podjęło pierwszą współpracę zagraniczną z College St. Louis z Liege w Belgii. Natomiast we wrześniu 1994 roku zainaugurowano kontakty z Kolleg St. Blasien w Niemczech. Co roku jeden uczeń klasy drugiej mógł skorzystać ze stypendium i realizować zajęcia Klasy Europejskiej w niemieckiej szkole.

1 września 1993 roku nasza wspólnota rozpoczęła kolejny rok szkolny w progach nowej siedziby przy ul. Kobylińskiego 4. Uzyskaliśmy ją dzięki przychylności władz miejskich Katowic. Od maja 1994 roku zostaliśmy Szkołą Stowarzyszoną UNESCO i nadal uczestniczymy w programach, które mają na celu utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa poprzez oddziaływanie na sferę wychowania, nauki i kultury. Szkoła jest również członkiem Caretakers of the Environment International (CEI) i od 1995 roku uczestniczyła w 18 konferencjach międzynarodowych (Norwegia, Holandia, Irlandia, Izrael, Kostaryka, Szwecja, Włochy, Grecja, USA, Indonezja, Chiny, Tajwan…) realizując projekty ekologiczne. Szczególnie dużym wyzwaniem była organizacja Konferencji CEI w 2006 roku w Ustroniu.

W styczniu 1996 roku Rada Szkoły Katolickiego Liceum zdecydowała, że szkoła przyjmie imię byłego proboszcza Parafii pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Katowicach – Ks. Emila Szramka. Honorowym patronem przedsięwzięcia stał się Metropolita Górnośląski Ks. Arcybiskup Damian Zimoń, a przewodniczącymi komitetu zostali prezydent Katowic – Henryk Dziewior i proboszcz parafii mariackiej – Ks. Prałat Eugeniusz Szczotok. W ramach przygotowań do uroczystości nadania imienia młodzież wyruszyła „Śladami Ks. Emila Szramka” do Tworkowa, Rud Raciborskich, Pszowa, Raciborza uczestniczyła w wykładach, sesjach, które miały przybliżyć sylwetkę kapłana, działacza narodowego, niezłomnego męczennika obozu w Dachau, mecenasa sztuki, folklorysty, kandydata na ołtarze.

18 stycznia 1997 roku odbyła się uroczystość nadania imienia Ks. Emila Szramka Katolickiemu Liceum Ogólnokształcącemu w Katowicach. Podczas Mszy św. w Kościele Mariackim celebrowanej przez Ks. Arcybiskupa Damiana Zimonia został poświęcony również Sztandar Szkoły, a w budynku liceum – tablica z płaskorzeźbą Patrona nad drzwiami wejściowymi oraz rzeźba Ks. Emila Szramka w szkolnym holu – dzieła Prof. Zygmunta Brachmańskiego. 29 września 1997 roku, w 110 rocznicę urodzin Patrona, wspólnota Katolickiego Liceum zainaugurowała pierwsze Święto Szkoły.

Od 1998 roku rozpoczęła się wymiana grup młodzieżowych z Gimnazjum Marienschule z Krefeld (Niemcy) i trwa do chwili obecnej. Uczniowie polscy i niemieccy realizują projekty, poznają historię, tradycję, kulturę i język, starają się przełamywać stereotypy zakorzenione w świadomości społecznej.

Współtworzyliśmy Chrześcijańską Szkołę pod Żaglami a we wrześniu 1998 roku grupa uczniów z liceum wypłynęła w rejs wokół Ameryki Południowej na żaglowcu „Fryderyk Chopin”, inicjując w ten sposób zajęcia Chrześcijańskiej Szkoły pod Żaglami. Kolejni uczestnicy rejsów docierali do Rzymu, na Peloponez, Maltę i Sycylię.

W grudniu 1998 roku w auli naszej szkoły odbyło się spotkanie z Ks. Tomaszem Kaczmarkiem – kapłanem przygotowującym proces beatyfikacyjny Patrona Szkoły. W maju 1999 roku wspólnota Katolickiego LO uczestniczyła w pielgrzymce do Dachau, gdzie 13 stycznia 1942 roku zginął męczeńską śmiercią Ks. Emil Szramek. Uczniowie oraz nauczyciele przywieźli wówczas urnę z ziemią pochodzącą z terenu obozu zagłady. Urna została umieszczona w holu szkoły obok spiżowej postaci naszego Patrona. 13 czerwca 1999 roku cała nasza społeczność zgromadziła się w Warszawie na Placu Józefa Piłsudskiego, by przeżywać uroczystości beatyfikacyjne, podczas których Ojciec Święty Jan Paweł II wyniósł na ołtarze 108 męczenników II wojny światowej, a wśród nich – Ks. Emila Szramka. 25 czerwca tego roku mogliśmy wyśpiewać radosne Te Deum laudamus w Kościele Mariackim w czasie Mszy św. dziękczynnej.

Z dniem 1 września 1999 roku zainaugurowało działalność I Katolickie Gimnazjum. Od tej pory wdrażaliśmy kolejne etapy reformy oświatowej. Od 2000 roku szkoła rozpoczęła realizację projektów dotyczących środowiska naturalnego w ramach Young Masters Programme. Była to inicjatywa Uniwersytetu w Lund (Szwecja) – (2000r. – Lund, 2002 r. – Turyn, 2006 r. – Dubaj w Zjednoczonych Emiratach Arabskich…). Po roku 2000 nawiązana została współpraca z Cosnac w centralnej Francji oraz ze szkołami w Nole (Włochy) i Monforte (Hiszpania) w ramach realizacji projektu Socrates Comenius. Nasi uczniowie zrealizowali wspólny projekt ze szkołami z Austrii, Danii i z Włoch.

Od 2007 roku rozpoczęła działalność Fundacja na Rzecz Szkół Katolickich im. Karola Wojtyły, której celem jest gromadzenie środków finansowych i wspieranie edukacji młodzieży uczącej się w Katolickim Gimnazjum i Liceum im. bł. Ks. Emila Szramka. Zebrane środki są przeznaczone na stypendia naukowe i socjalne.

W roku szkolnym 2010/2011 Zespół Katolickich Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Katowicach otrzymał zaszczytny tytuł „Szkoły Odkrywców Talentów”.

Z dniem 1 września 2011 roku nowym Dyrektorem Katolickiego Gimnazjum i Liceum został Pan Andrzej Kita, a Pani Barbara Salamon, która przez dwadzieścia lat kierowała tą placówką oświatową, objęła funkcję Wychowawcy Szkoły.

W latach 2010 – 2011 gimnazjaliści i licealiści realizowali projekt „Każdy może wiedzieć i umieć więcej” finansowany z funduszy europejskich a także nowe programy – Eduscience i Comenius, a od roku 2015 nasza szkoła rozpoczęła kolejne wyzwanie – Erasmus + – unijny program na rzecz kształcenia, szkolenia młodzieży i sportu, w ramach którego uczniowie z klas II gimnazjum uczestniczyli w wyjazdach do Hiszpanii i Portugalii.

W 2016 roku nasza wspólnota świętowała jubileusz 25-lecia istnienia Katolickiego Liceum. Po prawie 25 latach możemy stwierdzić, że wola i determinacja założycieli, konsekwencja wszystkich osób za tę szkołę odpowiedzialnych i postawa większości absolwentów zdecydowały, że przez te wszystkie lata jej celem była służba na rzecz dobra wspólnego, edukacja oraz wychowanie w duchu chrześcijańskich wartości.